Ζωντάνεψε ο νερόμυλος στους Μύλους Τριφυλίας

Ζωή απέκτησε και πάλι ένας από τους παλιότερους νερόμυλους στο χωριό Μύλοι της Κυπαρισσίας. Το Σάββατο το απόγευμα μάλιστα έγινε και μια πρώτη παρουσίαση του αναπαλαιωμένου συγκροτήματος και της προσπάθειας που έχει γίνει εκεί, στους αυτοδιοικητικούς παράγοντες της περιοχής:
Το "παρών" έδωσαν
ο δήμαρχος Τριφυλίας Κώστας Κόλλιας, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Δημήτρης Σωτηρόπουλος, οι αντιδήμαρχοι Παναγιώτης Τσίγγανος και Γιάννης Φιλντίσης, ο περιφερειακός σύμβουλος Γιώργος Μπακούρος, όπως και αρκετοί δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι.
Ο πετρόκτιστος μύλος ήταν ο 10ος σε μια σειρά μύλων που άλλοτε δέσποζαν στο χωριό και ήταν σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή, αφού εκεί γινόταν οι περισσότερες αλέσεις λόγω των νερών που έρρεαν άφθονα κι έδιναν κίνηση και ζωή στην περιοχή.
Αρκετά χρόνια μετά την εγκατάλειψη του μύλου, χρειάστηκε να βρεθούν κάποιοι εμπνευσμένοι άνθρωποι με αγάπη για τον τόπο τους, την παράδοση και την πολιτιστική μας κληρονομιά: ο Δημήτρης και η Τζίμα Ιμιρζιάδη, που τον αναπαλαίωσαν ώστε εδώ και λίγες μέρες να έχει τεθεί και πάλι σε λειτουργία. Αυτή τη φορά όχι μόνο σαν απλός νερόμυλος, που και σήμερα παράγει το δικό του αλεύρι, αλλά και σαν εκθεσιακός χώρος λαογραφικών στοιχείων της περιοχής. Ενας χώρος όπου μπορεί κανείς να βρει παραδοσιακά αγνά προϊόντα της περιοχής, αλλά και ένας χώρος αναψυχής όπου στο παραδοσιακό του καφενείο μπορεί ο καθένας να πιει τον καφέ του αλλά και να γευτεί μια τεράστια ποικιλία σε λικέρ, κρασιά, τσίπουρα και ό,τι τραβάει η όρεξή του.
Τη λειτουργία του μύλου σήμερα την έχει αναλάβει ο Αθανάσιος Σμέρδης, ένας άνθρωπος που χαρακτηρίζεται από την απλότητα και το μεράκι του γι' αυτό που κάνει και έτσι ο κάθε επισκέπτης δεν μπορεί παρά να μείνει εντυπωσιασμένος.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΛΟΥ
Ο συγκεκριμένος μύλος χτίστηκε και λειτούργησε πριν το 1850. Είναι ο μύλος του Μαυρογένη ή του Κατσαμπρόκου και είναι ο 10ος νερόμυλος από μια σειρά μύλων που λειτουργούσαν με το ίδιο νερό από ψηλά στις Βρύσες και τελειώνουν στον συγκεκριμένο.
Οι μύλοι αυτοί εγκαταλείφθηκαν σιγά σιγά πλην του "Παλιού Νερόμυλου", ο οποίος λειτούργησε ως το 1974 και σταμάτησε να αλέθει όταν ο Δήμος Κυπαρισσίας αποζημίωσε τον μυλωνά και πήρε το νερό για να εξασφαλίσει επάρκεια ύδρευσης στην πόλη.
Ο τελευταίος μυλωνάς ήταν ο Γιάννης Μαυρογένης του Δημητρίου που αγόρασε το μύλο το 1942 από τον Μπραχάκο.
Ο νερόμυλος πολλά χρόνια πριν τον πόλεμο και μέχρι το 1945 ήταν και ταβέρνα. Μετά τον πόλεμο η ταβέρνα έγινε καφενεδάκι, μικρομπακάλικο και ψιλικατζίδικο. Ετσι λειτούργησε και μετά το 1974 που σταμάτησε ο μύλος, μέχρι που πέθανε ο μυλωνάς Γιάννης Μαυρογένης.
Στο μαγαζί του μύλου σταματούσαν όλοι οι περαστικοί που περνούσαν για τα χωριά τους, πεζοί η με τα άλογα. Σταματούσαν επίσης όλοι οι στρατοκόποι της εποχής, διάφοροι εκδρομείς, ενώ και οι Κυπαρισσιώτες ξενύχτηδες έφταναν εκεί τα ξημερώματα για να ακούσουν τα αηδόνια.
Οι σημερινοί ιδιοκτήτες αγόρασαν τον μύλο και το σπίτι με όλα τα  πράγματά του και με το  κτήμα που τα περιβάλλει, το 2005, λόγω της ομορφιάς του τοπίου. Ετσι άρχισε αυτή η  όμορφη περιπέτεια: η υλοποίηση του έργου, που περιελάμβανε 5 στάδια. Τη μελέτη, την διεκδίκηση προγράμματος χρηματοδότησης, την ανακήρυξή του ως διατηρητέου μνημείου, την ανακατασκευή του και τη λειτουργία του.
Η μελέτη έγινε από την αρχιτέκτονα  Αρετή Ροπαλίδου και η χρηματοδότηση από πρόγραμμα "Leader", ωστόσο σημαντικός παράγοντας για το τελικό αποτέλεσμα ήταν ο ντόπιος πολυτεχνίτης Δημήτρης Παναγιωτακόπουλος (Ντουβίτσας).
Η ανακήρυξη του μύλου ως διατηρητέου μνημείου απαιτήθηκε από την 26η ΕΒΑ Καλαμάτας και από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας, στην Πάτρα. Ετσι στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων η ανακήρυξή του έγινε ομόφωνα. Η ανακατασκευή έγινε με απόλυτο σεβασμό στο παλιό κτίσμα, τηρήθηκαν όλες οι παραδοσιακές τεχνικές, επιλέχθηκαν παλιά υλικά, αλλά και φιλικά με το περιβάλλον - και ανεξαρτήτως κόστους επιλέχθηκε πάντα η αυθεντική λύση.
Η ανακατασκευή του κτηρίου έγινε για να στεγάσει 3 διαφορετικές δραστηριότητες όπως και στο παρελθόν προσφέρονταν στους κατοίκους της περιοχής:
• Ο νερόμυλος  λειτουργεί όπως παλιά, δηλαδή αλέθει σιτάρι, με τη διαφορά ότι από το 1974 δεν υπάρχει πλέον το φυσικό νερό. Σήμερα το νερό που απαιτείται για τη λειτουργία του μύλου έρχεται από μια υπόγεια δεξαμενή που κατασκευάσθηκε ειδικά γι' αυτό το σκοπό, μπαίνει με την βοήθεια αντλίας στην παλιά διαδρομή και αφού γυρίσει  τη φτερωτή και επιτελέσει το έργο του, ανακυκλώνεται. Δηλαδή γυρίζει πάλι στην υπόγεια δεξαμενή και ξαναρχίζει τη διαδρομή του.
• Το καφενείο, επίσης, ήταν και παλιά επιπρόσθετη λειτουργία του μύλου. Σήμερα φιλοδοξεί να κρατήσει τον παραδοσιακό χαρακτήρα με προσφορά επιλεγμένων ροφημάτων, γεύσεων και ποτών.
• Τέλος, το μαγαζάκι που  λειτουργεί στο ισόγειο προβάλλει την  πλούσια προσφορά της φύσης στην ελληνική γαστρονομία, διαθέτοντας μια ποικιλία προϊόντων, από γνήσια υλικά. Πολλά από αυτά ο σημερινός μυλωνάς" Νάσος Σμέρδης τα μαζεύει από τα βουνά της περιοχής και παρασκευάζει τα προϊόντα μαζί με τη γυναίκα του Αννα, με γνώση, αγάπη και μεράκι.


Κ.Μπ. 
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ